Als een werknemer tegelijkertijd ziek is en op vakantie is/wil, geldt die periode dan als ziekte of vakantie? Dat is niet alleen van belang voor het vakantiedagensaldo, maar kan ook van belang zijn voor de hoogte van het salaris. Bij vakantie moet namelijk 100% van het volledige salaris worden doorbetaald, ook bij een (langdurig) zieke werknemer die nog maar recht heeft op bijvoorbeeld 70% loondoorbetaling. 

Er zijn twee situaties te onderscheiden, namelijk: 

•     de werknemer is/wordt ziek tijdens een al vastgestelde vakantie; en
•     de (langdurig) zieke werknemer wil op vakantie.

Werknemer is/wordt ziek tijdens vastgestelde vakantie

Als een werknemer ziek is, of wordt, tijdens een al vastgestelde vakantie, geldt als hoofdregel dat er sprake is van ziekte- en dus niet van vakantiedagen. Er worden geen vakantiedagen afgeschreven, tenzij: 

1. er vooraf (bijvoorbeeld in de arbeidsovereenkomst) is afgesproken dat er toch bovenwettelijke vakantie (alle vakantie boven de eerste 4 weken) wordt afgeboekt (niet mogelijk v.w.b. wettelijke vakantie); of
    
2. de werknemer op het moment zelf instemt met het afboeken van vakantie (mag zowel wettelijke- als bovenwettelijke vakantie zijn).

Tip 1: spreek vooraf af (bijv. in een verzuimreglement) dat er bovenwettelijke vakantie wordt afgeschreven als de werknemer ziek is/wordt tijdens vakantie

Als de werknemer zich ziekmeldt kort voor of tijdens vakantie, moet hij/zij zich op gebruikelijke wijze ziekmelden. De werknemer kan dan worden gevraagd of hij instemt met het afschrijven van vakantiedagen. Als de werknemer toestemming weigert om vakantiedagen af te mogen boeken, gelden de controle- en re-integratievoorschriften tijdens ziekte. Als de werknemer de controle- of re-integratievoorschriften niet naleeft, kan de werkgever maatregelen nemen (zoals een loonopschorting of een loonstop). Het is daarom van belang vooraf goede voorschriften op te nemen in het verzuimreglement en daarin bijvoorbeeld op te nemen dat de werknemer ook tijdens vakantie contact met de bedrijfsarts moet opnemen als de werkgever dat wenst. Een andere optie is dat van de werknemer wordt verwacht een verklaring van een buitenlandse arts te verstrekken. 

Tip 2: spreek vooraf af dat als de werknemer zich ziekmeldt tijdens vakantie in het buitenland, de werknemer op verzoek van de werkgever contact met de bedrijfsarts moet opnemen of een verklaring van een buitenlandse arts moet verstrekken

Als de werknemer op vakantie is in een ander EU-land, bepaalt het Europese recht dat van de werknemer mag worden verwacht dat hij terugkeert naar Nederland om te re-integreren. Dat re-integratie mogelijk is zal door een oordeel van de bedrijfsarts ondersteund moeten worden. Dit zal bij kortere vakanties en/of kortdurende ziekmeldingen niet snel aan de orde zijn want de bedrijfsarts moet dan wel kunnen beschikken over (medische) informatie. Daarbij zal een verzoek om terugkeer naar Nederland alleen aan de orde kunnen zijn als de vakantie nog geruime tijd duurt. Als de werknemer stelt dat hij te ziek is om te reizen, kan van de werknemer worden verwacht dat ook hiervoor contact wordt opgenomen met de bedrijfsarts en als dat niet kan, de werknemer een oordeel van een buitenlandse arts aan de werkgever verstrekt. 

Tip 3: neem in het verzuimreglement op dat de werknemer bij een ziekmelding op vakantie (ook buiten de EU) op verzoek van de werkgever dient terug te keren naar Nederland om te re-integreren 

Tip 4: vraag de ziekmeldende werknemer toestemming vakantiedagen af te schrijven, waarbij de werknemer wordt gewezen op de controle- en re-integratieverplichtingen (waaronder een evt. terugkeer naar NL) als hij/zij toestemming weigert

Zieke werknemer wil op vakantie

Als de werknemer re-integratieverplichtingen heeft en op vakantie wil, geldt dat er vakantiedagen worden afgeschreven (voor de volledige arbeidsomvang en niet slechts voor het aantal uur dat de werknemer kan re-integreren). De werknemer hoeft in de vakantieperiode namelijk niet te re-integreren. Overigens mag (afhankelijk van de omstandigheden) een vakantie-aanvraag worden geweigerd als de re-integratie daardoor wordt vertraagd/belemmerd. Dat moet dan wel ondersteund worden door een oordeel van de bedrijfsarts. 

Tip 5: vraag de bedrijfsarts om advies als er twijfel bestaat of vakantie het re-integratieproces zou vertragen 

Als de werknemer op basis van het advies van de bedrijfsarts (nog) niet in staat is tot re-integratie, geldt in de regel dat er geen vakantiedagen kunnen worden afgeschreven. Dat komt omdat de wetgever ervan uitgaat dat de volledig arbeidsongeschikte werknemer niet in staat is om vakantie op te nemen. Vakantie is namelijk bedoeld om te recupereren van werk/re-integratie. Dat neemt niet weg dat een volledig zieke werknemer ook toestemming kan geven voor het afschrijven van vakantie. 

Tip 6: vraag ook de volledig zieke werknemer om toestemming voor het afschrijven van vakantie

Tot slot

Of er sprake is van ziekte- dan wel (wettelijke) vakantiedagen hangt dus veelal af van de toestemming van de werknemer om het als vakantiedagen te mogen afboeken. De werknemer moet zich daarbij wel beseffen dat hij de controle- en re-integratievoorschriften ook tijdens vakantie blijven gelden. Het is daarom van belang (bijv. in een verzuimreglement) goede voorschriften op te nemen. 

Bij vragen kun je contact opnemen met een Reggy Thielen van de Praktijkgroep Arbeid, Medezeggenschap en Pensioen.